Woede Tory als hoofd van ‘partygate’-onderzoek stopt om stafchef van Labour te worden

Sue Gray, de hoge ambtenaar die het onderzoek leidde naar de ‘partygate’-affaire die de Britse regering van Boris Johnson verteerde, heeft de Tory verontwaardigd door op te stappen om chef-staf te worden van Labour-leider Sir Keir Starmer.

Rishi Sunak, premier, kan tussenbeide komen om Gray ervan te weerhouden haar sleutelrol in het kantoor van Starmer maandenlang op zich te nemen, wat een weerspiegeling is van de woede in conservatieve partijkringen. “Mensen walgen ervan”, zei een hoge partijfunctionaris.

Het vertrek van Gray is door sommige bondgenoten van Johnson aangegrepen om te suggereren dat de voormalige premier het slachtoffer was van een gevestigde orde over partygate, het schandaal van Covid-19 lockdown-feesten in Downing Street.

Maar haar zet heeft ook hoge ambtenaren gealarmeerd, die vrezen dat ze nu opnieuw zullen worden beschuldigd van institutionele vooringenomenheid tegen de conservatieven.

Simon Case, kabinetssecretaris, hoorde pas van de voorgestelde verhuizing toen er woensdagavond nieuws uitlekte, waardoor hij zich zorgen maakte dat Gray met Starmer had gesproken zonder haar baas te informeren.

“Mensen zijn geschokt”, zei een functionaris van Whitehall. Een ander zei: “Zelfs verstandige mensen zullen nu onze onpartijdigheid in twijfel trekken. Het moddergooien tegen het ambtenarenapparaat gaat behoorlijk akelig worden.”

Het Cabinet Office bevestigde dat Gray haar functie als tweede permanente secretaris bij het Department for Leveling Up, Housing and Communities had opgezegd en voegde eraan toe: “We bekijken de omstandigheden waaronder ze ontslag heeft genomen.”

Labour bevestigde dat Gray de baan had gekregen en accepteerde dat Sunak zijn autoriteit kon gebruiken om de verhuizing van de ambtenaar naar het kantoor van Starmer maandenlang uit te stellen.

“We hadden altijd rekening gehouden met een periode van tuinverlof, maar we denken dat het de moeite waard is om zo’n hoge autoriteit te krijgen over hoe de machinerie van de overheid werkt”, zei een bondgenoot van Starmer.

Gray, die van 2012 tot 2018 het fatsoens- en ethiekteam van Whitehall leidde, werd een begrip toen haar werd gevraagd om het partygate-onderzoek te leiden.

Haar eerste bevindingen werden in januari 2022 gepubliceerd en haar eindrapport werd afgelopen mei gepubliceerd, slechts enkele dagen nadat de Metropolitan Police 126 vaste boetes had uitgevaardigd aan 83 mensen die illegale lockdown-feesten in Whitehall bijwoonden – waaronder Johnson en zijn toenmalige kanselier Sunak.

Ze zal nu het Whitehall-screeningproces doorlopen — uitgevoerd door de Advisory Committee on Business Appointments — waaraan alle senior mandarijnen zich moeten onderwerpen voordat ze een baan buiten Whitehall aannemen.

Sunak zal de uiteindelijke beslissing nemen over hoe lang Gray moet wachten voordat ze overstapt, maar Tory-functionarissen zeiden dat precedent suggereerde dat haar verlof voor tuinieren zou kunnen worden verlengd tot een jaar.

“De verhuizing van Sue Gray naar het kantoor van Starmer is niet verrassend”, schreef Nadine Dorries, voormalig cultuursecretaris onder Johnson, op Twitter. ‘Het Gray-rapport was een aaneenschakeling van [Johnson].”

Gray’s nieuwe rol houdt in dat Labour klaar moet worden gemaakt voor de regering, mocht het de volgende algemene verkiezingen winnen, die uiterlijk in januari 2025 zullen worden gehouden.

De stap van Starmer om een ​​ervaren Whitehall-figuur in de sleutelrol te benoemen weerspiegelt het besluit van Sir Tony Blair om Jonathan Powell, een diplomaat, aan te stellen als zijn stafchef voordat de toenmalige partijleider Labour in 1997 naar een verpletterende algemene verkiezingsoverwinning leidde.

Na 13 jaar in de oppositie staan ​​de meeste voormalige ministers en adviseurs in de laatste Labour-regering niet langer in de frontlinie van de politiek. “Ze is geweldig. Ze zou fantastisch zijn in die rol’, zei een veteraan Labour-parlementslid.

Een Tory-parlementslid, ook een oude bondgenoot van Johnson, verwierp het idee van enige vooringenomenheid in het Partygate-rapport en zei dat Gray als ambtenaar “uiterst professioneel” was geweest. “Ik denk dat als mensen haar rapport goed lezen, ze zullen zien dat ze zei dat Boris zwaar in de steek werd gelaten [by civil servants],” hij zei.

Uit cijfers die donderdag door de kiescommissie zijn vrijgegeven, blijkt dat Labour in 2022 £ 6 miljoen ontving van particuliere donoren, het hoogste cijfer buiten een algemeen verkiezingsjaar sinds 2008. In het laatste kwartaal haalde de partij in totaal £ 7,2 miljoen op, terwijl de regerende conservatieven £ 4,7 miljoen in dezelfde periode.