Deepfakes, Cheapfakes en Twitter-censuur brengen de verkiezingen in Turkije in de war | BEDRADE

In de avond van de belangrijkste verkiezingen in Turkije van de afgelopen twee decennia ging Can Semercioğlu vroeg naar bed. De afgelopen zeven jaar heeft Semercioğlu voor Teyit gewerkt, de grootste onafhankelijke factcheckgroep in Turkije, maar die zondag 14 mei was verrassend genoeg een van de stilste nachten die hij zich herinnert bij de organisatie.

Voor de stemming hadden opiniepeilingen gesuggereerd dat de zittende president Recep Tayyip Erdoğan steun aan het verliezen was door verwoestende aardbevingen in Zuidoost-Turkije waarbij bijna 60.000 mensen om het leven kwamen en een worstelende economie. Toch wist hij net iets minder dan 50 procent van de stemmen binnen te halen. Zijn belangrijkste tegenstander, Kemal Kılıçdaroğlu, die aan het hoofd staat van de Millet Alliance-groep van oppositiepartijen, ontving ongeveer 45 procent, wat betekent dat de twee het tegen elkaar zullen opnemen in een tweede ronde die gepland staat voor 28 mei.

“Die avond hadden we niet veel werk te doen omdat mensen over de resultaten praatten”, zegt Semercioğlu. “Aanhangers van de oppositie waren verdrietig, aanhangers van Erdoğan waren blij, en dat was waar iedereen het vooral over had op sociale media.”

Het was een zeldzaam moment van rust. De dagen voorafgaand aan de stemming en daarna, naarmate de tweede ronde nadert, waren intens bij Teyit, wiens naam zich vertaalt in bevestiging of verificatie. De ochtend na de verkiezingen stroomden berichten over gestolen stemmen, ontbrekende stembiljetten en andere inconsistenties – waarvan de meeste vals of overdreven bleken te zijn – over de sociale media. Semercioğlu zegt dat de werktijden van zijn collega’s zijn verdubbeld sinds begin maart, toen Erdoğan de datum voor de verkiezingen aankondigde. Deze verkiezingscyclus is ontsierd door een stortvloed aan desinformatie en desinformatie op sociale media, bemoeilijkt door een mediaomgeving die, na jaren van druk van de regering, is beschuldigd van systematische vooringenomenheid jegens de zittende president. Dat is geïntensiveerd nu de regering-Erdoğan worstelt om de macht vast te houden.

“We werken al heel lang 24/7. Bij deze verkiezingen heerste misleidende informatie over de achtergronden en uitspraken van politici. We kwamen vaak gedecontextualiseerde verklaringen, verdraaiingen, manipulatie en goedkope vervalsingen tegen”, zegt Semercioğlu. Maar dit was geen verrassing. En, zegt hij. “We zien een vergelijkbare stroom in de tweede ronde.”

Het werk van factcheckers is bemoeilijkt door de bereidheid van de kandidaten – van de regering en de oppositie – om gemanipuleerd materiaal te gebruiken in hun campagnes. Op 1 mei publiceerde een klein islamistisch nieuwscentrum, Yeni Akit, een gemanipuleerde video waarin naar verluidt de Koerdische Arbeiderspartij (PKK) – een organisatie die door zowel Turkije als de VS als terroristische groepering is aangemerkt – Kılıçdaroğlu steunt. Op 7 mei werd dezelfde video vertoond tijdens een van de campagnebijeenkomsten van Erdoğan.

“Het was verrassend dat Erdoğan een gemanipuleerde video liet zien waarop Millet Alliance-kandidaat Kemal Kılıçdaroğlu zij aan zij met PKK-militanten te zien was tijdens bijeenkomsten. Het was een duidelijk gemanipuleerde video, maar hij werd op grote schaal verspreid en overgenomen door het publiek”, zegt Semercioğlu, eraan toevoegend dat hoewel hij werd ontkracht door Teyit, “hij behoorlijk effectief was.”

De video werd op grote schaal verspreid en vond zijn weg naar de zoekresultaten voor de oppositiekandidaat.

“Toen internetgebruikers zich die dag tot Google wendden om naar Kılıçdaroğlu te zoeken, behoorde het valse nieuws tot de beste suggesties van het algoritme”, zegt Emre Kizilkaya, onderzoeker en hoofdredacteur van Journo.com.tr, een non-profit journalistieke website. Kizilkaya zegt dat zijn onderzoek heeft aangetoond dat Google-resultaten een primaire bron van nieuws zijn voor Turkse consumenten, “die doorgaans niet sterk loyaal zijn aan bepaalde nieuwsmerken.” Tijdens de verkiezingsaanloop zei hij dat Google-resultaten onevenredig de voorkeur gaven aan media die vriendelijk waren voor de president.